شاید شما هم از آن دسته افرادی باشید که با بیماری پسوریازیس سر دستوپنجه نرم میکنید؛ پس حتماً با علائمی مثل خارش شدید یا پوستهپوسته شدن قسمتهایی از سرتان آشنا هستید. احساس خارشی شدید که حتی منجر به زخم شدن میشود! همه این نشانهها یعنی بیماری خود ایمنی پسوریازیس سر و دردسرهای آن. اما نگران نباشید! این بیماری هم کنترل میشود و هم درمان. در این مطلب از صندلی به سراغ این بیماری رفتهایم و به راه های جلوگیری و درمان آن میپردازیم.
پسوریازیس سر چیست؟
پسوریازیس (Psoriasis) نوعی بیماری خود ایمنی مزمن است که موجب رشد بیش اندازه سلولهای پوستی میشود و همین سبب ایجاد حالت صدفی روی پوست شده که عوارض مختلفی در پی دارد. جالب است بدانید سلولهای پوستی معمولاً هر ۲۸ روز یکبار جایگزین میشوند، اما در پسوریازیس، این فرآیند تنها ۳ تا ۴ روز طول میکشد. پسوریازیس سر میتواند در هر سنی ایجاد شود، ولی معمولاً در سنین ۱۵ تا ۳۵ سالگی شروع میشود. همچنین این بیماری در مردان و زنان به یک اندازه شایع است. این بیماری خود را بیشتر در این نواحی نشان میدهد: خط مو، پیشانی، پشت گردن و پوست اطراف گوش.
نحوه جلوگیری از بروز بیماری پسوریازیس سر
علاوه بر تحقیقات و پژوهشهای گسترده هنوز هیچ راه قطعی برای جلوگیری از بیماری پسوریازیس سر وجود ندارد. اما شما میتوانید با چند اقدام ساده وضعیت سلامتی خود را کنترل کنید:
- کنترل استرس: استرس میتواند باعث تشدید بیماری شود. انجام اقداماتی برای کنترل استرس مانند ورزش، مدیتیشن یا یوگا میتواند مفید باشد.
- حفظ وزن سالم: اضافهوزن میتواند خطر ابتلا به پسوریازیس را افزایش دهد، حفظ وزن سالم با پیروی از یک رژیم غذایی سالم و ورزش منظم میتواند مفید باشد.
- ترک سیگار: سیگارکشیدن ریسک ابتلا به این بیماری پوستی را بیشتر میکند؛ بنابراین، ترک سیگار میتواند مفید باشد.
- مصرف یک رژیم غذایی سالم: پیروی از یک رژیم غذایی سالم که شامل میوهها، سبزیجات، غلات کامل و پروتئین بدون چربی است میتواند به کاهش التهاب و بهبود سلامت کلی کمک کند.
- استفاده از محصولات مراقبت از مو ملایم: استفاده از محصولات مراقبت از مو ملایم که حاوی مواد شیمیایی تحریککننده نیستند میتواند به بهبود التهاب پوست سر کمک کند.
علائم بیماری پسوریازیس پوست سر
این بیماری به نشاندادن برخی علامتها به شما یادآوری میکند که وضعیت سلامتی رو به هشدار است. علائم شایع پسوریازیس سر عبارتاند از:
- لکههای قرمز یا بنفش روی پوست سر
- فلسهای نقرهای یا سفید روی پوست سر
- پوستهپوسته شدن شوره مانند روی پوست سر
- خارش یا سوزش پوست سر
- درد یا سفتی پوست سر
- ریزش مو
علت بروز بیماری پسوریازیس سر
مانند بسیاری از بیماریهای خود ایمنی، هنوز ریشه دقیق پسوریازیس مشخص نشده است. اما عواملی میتواند زمینهساز این بیماری پوستی باشند. عواملی که ممکن است خطر ابتلا به بیماری را افزایش دهند عبارتاند از:
- سابقه خانوادگی پسوریازیس
- ژنتیک
- برخی از بیماریها، مانند آرتریت پسوریازیس
- برخی از داروها، مانند داروهای کورتیکواستروئیدی
- استرس
- برخی از عوامل محیطی، مانند قرارگرفتن در معرض سرما یا عفونت
نحوه تشخیص پسوریازیس پوست سر
بیماری خود ایمنی پسوریازیس سر نشانههای واضحی دارد اما باز هم برای اینکه با دیگر بیماریها اشتباه گرفته نشود لازم است اقداماتی را انجام دهید. تشخیص پسوریازیس پوست سر معمولاً با معاینه بالینی توسط پزشک یا متخصص پوست انجام میشود. پزشک به دنبال علائم و نشانههایی مانند لکههای قرمز یا بنفش روی پوست سر، فلسهای نقرهای یا سفید روی پوست سر، پوستهپوسته شدن شوره مانند روی پوست سر، خارش یا سوزش پوست سر، درد یا سفتی پوست سر و ریزش مو خواهد بود. مرحله بعدی که ممکن است با تشخیص پزشک انجام شود، آزمایش خون و پوست است.
عوارض پسوریازیس سر
عوارض Psoriasis میتواند شامل موارد زیر باشد:
- خارش: خارش یکی از شایعترین علائم پسوریازیس سر است. خارش پوست میتواند شدید باشد و حتی باعث ناراحتی و بیخوابی شود.
- سوزش: سوزش نیز میتواند یکی از عوارض دیگر باشد. سوزش ممکن است با درد و ناراحتی همراه شود.
- درد: در موارد شدید، پسوریازیس سر منجر به ایجاد درد میشود.
- ریزش مو: ریزش مو یکی از عوارض بالقوه بیماری است. ریزش مو میتواند در اثر خارش زیاد، درمانهای تهاجمی یا عفونتهای ثانویه ایجاد شود. این مورد در عفونت ناخن پسوریازیس هم دیده میشود.
- عفونتهای ثانویه: پسوریازیس سر میتواند مستعد ابتلا به عفونتهای ثانویه، مانند عفونت قارچی یا باکتریایی باشد.
- افسردگی: این بیماری در ابعاد گسترده میتواند تأثیر منفی بر کیفیت زندگی داشته باشد و منجر به افسردگی شود.
عوامل تشدید کننده بیماری پسوریازیس
همانطور که اشاره کردیم، درمان قطعی برای این بیماری وجود ندارد اما راههایی برای کنترل بیماری پیشنهاد شده است که در صورت نادیدهگرفتن آنها، پسوریازیس پوست سر تشدید میشود. عواملی مانند استرس، قرارگرفتن در معرض مواد شیمایی، محیط آلوده، تغذیه ناسالم و مصرف آلرژنها، داروهای نامناسب، درمانهای تهاجمی و عدم مدیریت شرایط هورمونی باعث میشود تا این بیماری در فرد مبتلا، تشدید شود.
تاثیر بیماری پسوریازیس سر بر مو
مهم است بدانید که خارش شدید، ایجاد زخمهای عمیق، استفاده از درمانهای خشن و تهاجمی، کندن پوستهای فلسی و غیره میتوانند موجب ریزش موی سر در بیماری پسوریازیس سر شوند.
نحوه درمان بیماری پسوریازیس پوست سر
برای درمان این بیماری شما انتخابهای مختلفی دارید که در ادامه بهصورت موردی معرفی میکنیم. درمان پسوریازیس پوست سر بهشدت بیماری بستگی دارد. درمانهای رایج عبارتاند از:
- درمانهای موضعی: این درمانها شامل کرمها، پمادها یا ژلها است. مثل استفاده از کورتیکواستروئیدها، رتینوئیدهاسالیسیلیک اسید و قطران زغالسنگ که دردرمان بیماری موثر هستند.
- استفاده از داروی خوراکی: برخی از درمانهای خوراکی برای پسوریازیس پوست سر عبارتاند از: متوترکسات، سیکلوسپورین و آسیترتین که پزشک پس از معاینه بیمار و بررسی شدت بیماری آنها را تجویز میکند.
- پرتودرمانی: پرتودرمانی نیز روشهای مختلفی دارد و معالج شما ممکن است پس از بررسی وضعیت شما و شدت بیماری، یکی از روشهای فوتو تراپی با نور ماوراء بنفش (UVB) یا درمان فتو تراپی PUVA را انتخاب کند.
زمان مراجعه به پزشک
اگر علائم پسوریازیس پوست سر شما خفیف است، ممکن است بتوانید با استفاده از درمانهای موضعی، مانند شامپوهای مخصوص پسوریازیس یا کرمهای کورتیکواستروئیدی، آن را در خانه کنترل کنید. بااینحال، اگر علائم شما شدید است یا به درمانهای موضعی پاسخ نمیدهد، ممکن است نیاز به دارو یا پرتودرمانی داشته باشید که قطعا پزشک حاذق بهترین داروها و روش درمانی تاثیرگذار برای کنترل بیماری را پیشنهاد خواهد داد.
جمع بندی
در این مقاله از صندلی در مورد پسوریازیس سر صحبت کردیم و توضیح دادیم این بیماری یا scalp psoriasis نوعی بیماری خودایمنی طولانی مدت است که میتواند با علائمی مانند خارش و قرمزی پوست همراه باشد. هرچند هنوز علل قطعی این بیماری مشخص نیست اما میتوانید پس از تشخیص پزشک، با دارودرمانی یا بهبود سبک زندگی از آن جلوگیری کرده یا آن را کنترل کنید. اگر شما هم تجربهای از این بیماری دارید، لطفا در بخش نظرات با ما به اشتراک بگذارید.