چرا مژه ها میریزند و چگونه از ریزش آن ها جلوگیری کنیم؟

علت ریزش مژه باتوجه‌به سن، جنسیت، سطح فشار روانی، انواع بیماری‌ها و… متفاوت است. به همین دلیل قصد داریم در این بخش از صندلی مگ به طور موشکافانه به بررسی دلایل ریزش مژه بپردازیم و بدانیم که چطور می‌توان این عارضه را با روش‌های دارویی و خانگی بهبود بخشید؛ پس تا پایان همراه ما باشید.

منظور از ریزش مژه چیست؟

هر مژه به طور طبیعی حدود ۱ سال (طی سه فاز آناژن، کاتاژن و تلوژن) عمر می‌کند و پس از آن می‌ریزد. بااین‌وجود گاهی ممکن است بر اثر دلایل مختلف (مانند حساسیت، عوارض داروها، بیماری و…) سرعت ریزش مژه بیشتر از رشد و جایگزینی آن باشد. در این صورت چشم انسان با کمبود تعداد مژه مواجه خواهد شد و این مسئله تا حدودی خطرآفرین است. در نتیجه اگر این اتفاق برای کسی رخ دهد، باید دراسرع‌وقت علت ریزش مژه خود را بیابد و با مشورت پزشک، نسبت به درمان آن اقدام کند.

چرخه طبیعی رشد و ریزش مژه ها

چرخه رشد و ریزش مژه‌ها، سه فاز اصلی را شامل می‌شود که ماهیت هر کدام به شرح زیر است:

• فاز اول؛ آناژن: اولین مرحله از چرخه رشد طبیعی مژه‌ها، آناژن است که معمولاً ۴_۱۰ هفته زمان می‌برد و طی این مدت، مژه‌های جدید حدود ۰٫۱۲ الی ۰٫۱۴ میلی‌متر رشد می‌کنند.
• فاز دوم؛ کاتاژن: در این مرحله فولیکول مژه به دلیل عدم تغذیه مناسب و سایر عوامل بیرونی، تضعیف می‌شود و به مرور می‌ریزد. از‌این‌رو مرحله کاتاژن به فاز تخریب هم معروف است.
• فاز سوم؛ تلوژن: آخرین مرحله از زندگی مژه‌ها را فاز تلوژن تشکیل می‌دهد که به عنوان مرحله استراحت مژه نیز شناخته می‌شود. چرخه طبیعی یک مژه حدود یک سال زمان می‌برد و درصورتی‌که هیچ خطری سلامت آن را تهدید نکند، پس از یک سال به صورت طبیعی می‌ریزد.

تعداد طبیعی ریزش مژه

به طور کلی مژه‌های جدید انسان بین ۶_۱۰ هفته یکبار جایگزین می‌شوند، ازاین‌رو اگر به صورت روزانه بین ۱_۵ عدد از مژه‌های شما ریزش داشته باشد، کاملا طبیعی است؛ اما اگر بیش از حد مذکور باشد، نیاز به مشورت با پزشک یا انجام راهکارهای تقویتی خانگی خواهید داشت.

دلایل اصلی ریزش مژه ها

علت ریزش مژه طیف گسترده‌ای از عوامل دارویی، روانی و تغذیه‌ای را در برمی‌گیرد. از‌این‌رو در ادامه قصد داریم مؤثرترین دلایل بروز این بیماری را خدمت شما عزیزان شرح دهیم.

استرس

همان‌طور که احتمالاً می‌دانید، استرس می‌تواند تأثیرات مخرب قابل‌توجهی بر قسمت‌های مختلف بدن بگذارد و ریشه مژه هم از این قاعده مستثنی نخواهد بود. در واقع فشار روانی بیش از حد، سبب تغییر متابولیسم بدن می‌شود و روند ترشح هورمون کورتیزول را با اختلالات جدی مواجه می‌سازد. به همین دلیل، ریشه موی سر و مژه‌ها به‌تدریج ضعیف می‌شوند و عارضه ریزش مژه‌ پدید می‌آید.

آسیب به مژه ها

چسباندن مژه مصنوعی، استفاده بی‌رویه از فرکننده مژه، مصرف لوازم آرایشی بی‌کیفیت یا حساسیت‌زا، خوابیدن با چشم‌های آرایش‌کرده و… نمونه بارزی از دلیل ریزش مژه بر اثر عوامل بیرونی محسوب می‌شوند. تا زمانی که سبک زندگی خود را اصلاح نکنید و به این رفتارها ادامه دهید، عارضه ریزش مژه هم تداوم خواهد یافت.

حساسیت

این عارضه ممکن است بر اثر آلرژی فصلی یا حساسیت ناشی از مواد آرایشی مختلف و تغذیه رخ دهد. در این صورت بهتر است به پزشک مراجعه کنید تا علت اصلی حساسیت مشخص شود و باتوجه‌به نوع آن، پزشک روش درمانی مناسبی را ارائه دهد.

کمبود ویتامین و مواد مغذی

بدن برای تقویت ریشه مژه‌ها نیاز به انواع مولتی‌ویتامین، نیاسین، پروتئین، آهن و بیوتین دارد؛ اگر مقدار هر یک از این مواد در بدن کمتر از حد معمول شود، استحکام ریشه مژه‌ها به‌تدریج کاهش می‌یابد و عارضه ریزش مژه پدید می‌آید. برای تأمین این مواد در بدن، لازم است یک برنامه غذایی سالم داشته باشید و از مصرف خوراکی‌های مضر و فاقد ارزش غذایی تاحدامکان بپرهیزید.

انواع بیماری ها

بیماری‌هایی مانند آلوپسی، تیروئید کم‌کار و پرکار، تریکوتیلومانیا تاگل و… می‌توانند علت ریزش مژه باشند. زیرا با حمله به فولیکول‌های مو، ریشه را تضعیف می‌کنند و در نهایت موی نواحی مختلف بدن دچار ریزش می‌شود.

عوارض دارویی

هر دارویی از عوارض جانبی مشخصی برخوردار است و احتمال دارد با مصرف خودسرانه آن، پس از گذشت مدت نسبتاً کوتاهی، عوارض خاصی را در بدن خود مشاهده کنید. در این میان، یک‌سری از داروها سبب ریزش مژه می‌شوند که اگر آن‌ها را تحت‌نظر پزشک مصرف نکنید، احتمال اینکه پس از مدتی  دچار چنین عارضه‌ای شوید، وجود خواهد داشت. پس همواره سعی کنید پیش از مصرف هر دارویی، از یک پزشک حاذق مشورت بگیرید.

استفاده متداول از ریمل

ریمل هم جزو آن دسته از لوازم آرایشی است که اگر در استفاده از آن زیاده‌روی کنید؛ پس از مدتی دچار ریزش مژه خواهید شد. به‌خصوص اگر از کیفیت مطلوبی برخوردار نباشد! به همین دلیل پیشنهاد می‌کنیم که تاحدامکان در استفاده از لوازم آرایشی چشم، محتاط شوید و اگر متوجه ریزش بیش از حد مژه‌های خود شدید، سریعاً استفاده از ریمل و سایر لوازم آرایشی چشم را (تا زمانی که به‌خوبی از وضعیت سلامت مژه‌های خود مطلع شوید)؛ کنار بگذارید.

روش های پیشگیری از ریزش مژه

پس از شناخت علت ریزش مژه، حالا می‌توان به‌خوبی متوجه شد که انجام‌دادن یا ندادن چه‌کارهایی سبب تقویت و پیشگیری از ریزش آن می‌شود. در ادامه صحبت‌ها، به چند مورد از مؤثرترین راهکارهای جلوگیری از ریزش مژه اشاره خواهیم کرد:

1. سبک غذایی سالمی داشته باشید تا مواد موردنیاز بدن برای حفظ استحکام مژه‌ها فراهم شود.
2. از مصرف بی‌رویه مواد آرایشی (مانند ریمل، خط چشم، مژه مصنوعی و…) پرهیز کنید.
3. همواره قبل از خواب آرایش خود را با پاک‌کننده‌های ملایم از صورتتان بزدایید.
4. با استفاده از روغن‌های گیاهی، کیسه چای سبز، آلوئه‌ورا و… مژه‌های خود را تقویت کنید.

چگونه مژه های خود را تقویت کنیم؟

برای تقویت مژه‌های خود در وهله اول باید سعی کنید که با رفتارهای غلط خود به آن‌‌ها آسیب نزنید. برای مثال:

• می‌توانید از یک پاک‌کننده آرایش ملایم استفاده کنید تا ریمل و خط چشم راحت‌تر پاک شوند و آسیبی به مژه‌ها نرسد.
• تاحدامکان از چسباندن مژه مصنوعی پرهیز کنید.
• در استفاده از فرکننده مژه زیاده‌روی نکنید.

در کنار تمام موارد مذکور، می‌توانید از گیاهان و روغن‌های زیر هم کمک بگیرید تا ساقه و ریشه مژه‌های خود را به‌خوبی تقویت کنید:

• روغن جوجوبا
• کره شیا
• روغن‌کرچک و نارگیل
• روغن هسته انگور
• روغن سیاه‌دانه
• چای سبز
• روغن رزماری
• آلوئه‌ورا

نکته مهم این است که بهترین زمان استفاده از این روغن‌ها یا گیاهان، شب قبل از خواب است. در ضمن هنگام صبح هم باید به‌آرامی پلک‌های خود را با آب ولرم آبکشی کنید، تا باقی‌مانده مواد روی مژه‌ها پاک‌سازی شود.

درمان ریزش مژه

به‌طورکلی برای درمان قطعی ریزش مژه دو راهکار اساسی وجود دارد که عبارت‌اند از: درمان دارویی و درمان خانگی. هر یک از روش‌ها به نوبه خود مزایا و معایب مختلفی خواهند داشت، اما نکته مهم این است که شما باید بر اساس وضعیت خود و صلاحدید پزشک، مؤثرترین روش را برای درمان این عارضه انتخاب کنید.

 در واقع شما باید به‌خوبی متوجه شوید که کدام یک از راهکارها تأثیر بهتری بر روند درمان شما می‌گذارد، سپس باتوجه‌به ارزیابی وضعیتتان، روش اثرگذارتر را به طور مداوم و منظم ادامه دهید تا بار دیگر بتوانید لذت سلامت و تندرستی را تجربه کنید.

توجه داشته باشید که روش دارویی نیاز به تأیید پزشک و تجویز نسخه دارد؛ بنابراین توصیه می‌کنیم که بدون مشورت با متخصص پوست و مو، هیچ دارویی را خودسرانه مصرف نکنید.

درمان دارویی

همان‌طور که در قسمت قبل توضیح دادیم، پس از شناخت علت ریزش مژه، برای درمان آن به روش دارویی؛ باید از پزشک معالج خود مشورت بگیرید و فقط سرم، ژل و پمادهایی را مصرف کنید که توسط متخصص پوست و مو پیشنهاد شده باشد. ضمناً اگر از لوازم آرایشی غیراستاندارد یا بی‌کیفیت استفاده می‌کنید، حتماً باید آن را کنار بگذارید تا بر روند درمان دارویی تأثیر منفی نداشته باشد.

درمان خانگی

برخی از پرکاربردترین روش‌های درمان خانگی ریزش مژه، به شرح زیر است:

• آلوئه‌ورا: در این روش باید ژل آلوئه‌ورای تازه را پیش از خواب (به روش زدن ریمل)؛ به مژه‌های خود بزنید تا با تقویت ریشه و ساقه‌های مژه، ریزش آن را کاهش دهد.
• کره شیا: این کره از دانه‌های روغنی درخت شیا به دست می‌آید و دارای ویتامین A و E است که سبب تقویت ریشه موی سر و مژه‌ می‌شود. برای استفاده، باید قبل از خواب کمی از کره شیا را با دو انگشت خود یا برس تمیز ریمل، به مژه‌هایتان بزنید.
• روغن‌کرچک و نارگیل: چند قطره از این ترکیب را هر شب پیش از خواب به مژه‌های خود بزنید و صبح با آب ولرم، به‌آرامی شستشو دهید.
• چای سبز: هنگام عصر یا شب‌ها پیش از خواب، یک کیسه چای سبز مرطوب را روی چشمان خود قرار دهید، تا علاوه بر تقویت مژه، سبب رفع خستگی آن‌ها شود.

در آخر باید به این نکته هم اشاره کنیم که علاوه بر استفاده از دستورالعمل‌های مذکور، باید سبک زندگی خود را بهبود دهید و برخی از عادت‌های مضر (مانند خوابیدن با آرایش، استفاده بی‌رویه از فرکننده مژه، استفاده از مژه مصنوعی و…) را کنار بگذارید.

چه زمانی باید برای ریزش مژه به پزشک مراجعه کنیم؟

همان‌طور که در قسمت‌های قبل توضیح دادیم، شما عزیزان می‌توانید با رعایت برخی نکات، از بروز چنین عارضه‌ای خودداری کنید. بااین‌حال اگر روزی دچار ریزش مژه شوید، ابتدا بهتر است روش‌های خانگی را برای درمان آن امتحان کنید. سپس اگر متوجه شدید که وضعیتتان رو به بهبودی نمی‌رود، بهتر است دراسرع‌وقت به پزشک متخصص پوست و مو مراجعه کنید و علت این عارضه را جویا شوید.

جمع‌بندی

در این مطلب به بررسی علت ریزش مژه پرداختیم و دانستیم که عوامل مختلفی مانند حساسیت، عوارض دارویی، آسیب‌های بیرونی، کمبود ویتامین و مواد مغذی و… در بروز این عارضه نقش دارند. همچنین دررابطه‌با روش‌های پیشگیری و درمان ریزش مژه صحبت کردیم تا اگر درگیر این بیماری هستید، نسبت به اقداماتی که باید انجام دهید؛ آگاه باشید. از اینکه تا پایان همراه ما بودید، صمیمانه سپاسگزاریم. لطفاً شما عزیزان هم تجربیات مشابه خود را با ما و سایر کاربران صندلی مگ به اشتراک بگذارید.