سرفه یکی از عوارض ابتلا به بیماری‌هایی است که با گلو و مجاری تنفسی و هوایی در ارتباط است. در سال‌های اخیر هم مبتلایان به کرونا آن را با شدت بیشتری نسبت به سایر بیماری‌ها تجربه کرده‌اند. ازاین‌رو اکثرا به دنبال یافتن راهی برای درمان سرفه هستیم که متاسفانه اگر طولانی‌مدت به آن گرفتار شویم، علاوه بر احساس ناخوشایندی که تجربه می‌کنیم، ممکن است باعث بروز مشکلاتی در سایر اعضای بدن از جمله درد و تحریک گلو شود.
ما در این مقاله از صندلی برایتان از روش های درمان سرفه می‌گوییم و در مورد انواع آن و زمان مراجعه به پزشک صحبت می‌کنیم. لطفا تا اتمام این مطلب روی صندلی که برایتان رزرو شده است، بمانید.
علت سرفه چیست؟
همانطور که در ابتدای مقاله توضیح دادیم، سرفه زمانی رخ می‌دهد که گلو و مجاری هوایی بدنمان نیاز به پاکسازی دارند. درواقع راه‌های تنفسی ممکن است به دلیل وجود ذراتی مانند گردوغبار، دود، گرده انواع گل و گیاه و… بسته یا تحریک شوند. این مواد از خارج سیستم تنفسی و هوایی وارد ریه‌ها می‌شوند و بدن با سرفه‌کردن نوعی واکنش یا پس‌زدن را از خود نشان می‌دهد که دفاعی است و با این کار سعی می‌کند آنچه را که باعث مسدودشدن مجاری تنفسی شده است، خارج کند. در این صورت ریه و سیستم تنفسی می‌تواند بهتر تنفس کند و فشاری به آن وارد نشود.
به طور کلی پزشکان و متخصصان موارد زیر را از دلایل سرفه می‌دانند که عبارت‌اند از:
- سرماخوردگی: ویروس‌ها زمانی که وارد بدن شوند، ممکن است باعث عفونت شده و شخص را به سرماخوردگی مبتلا کند. در این زمان علاوه‌بر سایر عوارض این بیماری، سرفه نیز فرد را درگیر می‌کند.
- عفونی‌شدن سینوس‌ها: زمانی که حفره‌های بینی دچار التهاب شود، سینوزیت ایجاد می‌شود. در این صورت مایعاتی در این حفره‌ها جمع می‌شود که نشانه عفونت سینوسی است. این مایع‌ها بستری بسیار مناسب برای رشد میکروب‌هاست و در صورت درمان نشدن، مشکلات جدی را در سیستم تنفسی فرد ایجاد می‌کند. افراد مبتلا به سینوزیت با سرفه‌های خشک و خلط‌دار درگیر هستند.
- آلرژی: برخی از افراد به دلایل مختلف از جمله آلودگی هوا، گرده‌های گل و گیاه، گردوغبار محیط و ذرات معلق موجود در هوا و… و در کل موادی که دستگاه تنفسی را تحریک کند، دچار حساسیت یا آلرژی می‌شوند. در این صورت راه‌های تنفسی و هوایی آنها متورم شده و باعث می‌شود تا فرد دچار سرفه شود.
- تب یونجه: افرادی که به تب یونجه مبتلا می‌شوند نیز سرفه را تجربه می‌کنند.
- آسم: یکی دیگر از مواردی که سرفه‌های شدید را درپی دارد، ابتلا به آسم است. در واقع دو نوع آسم کودکان و بزرگسالان وجود دارد که هر کدام در دوران خاص و بیشتر برای افرادی اتفاق می‌افتد که از ضعف سیستم ایمنی و تنفسی بدن رنج می‌برند. این افراد بیشتر در طول شب و صبح زود سرفه می‌کنند؛ ضمن اینکه پس از ورزش‌هایی که نیاز به تحرک زیاد دارد مانند فوتبال یا دویدن نیز سرفه به سراغشان می‌آید.
- آلودگی هوا: یکی دیگر از مواردی که باعث بروز سرفه می‌شود، آلودگی هواست که متاسفانه در سال‌های اخیر شاهد افزایش آن خصوصا در کلان‌شهرها بوده‌ایم. عوامل محرک‌زایی چون دود سیگار، دودهای تولیدشده توسط وسایل نقلیه، گاز، بویی که از مواد رنگی منتشر می‌شود و… باعث تشدید سرفه می‌شود.
- سرطان ریه: برخی از افراد نیز متاسفانه به دلیل ابتلا به سرطان ریه، عفونت ریه و بیماری انسداد ریه نیز با سرفه درگیر هستند.
برای بهبود سرفه چه باید کرد؟
برای درمان سرفه روش‌های خانگی و دارویی وجود دارد و توصیه می‌شود که برای دریافت نتیجه بهتر در بهورد سرفه، حتما به پزشک حازق مراجعه کنید تا پس از معاینه شما، بهترین درمان را پیشنهاد کند. در حالت کلی برای بهترشدن سرفه می‌توان موارد زیر را درنظر گرفت:
- البته نباید از این نکته غافل شد که برای بهبود سرفه ابتدا باید علت ایجاد آن را تشخیص داد و طبق آن روش مناسب را برای درمان سرفه پیش گرفت. به طور کل اگر به دلیل ایجاد عفونت باشد، معمولا آنتی‌بیوتیک‌ها توسط پزشک تجویز می‌شود تا به بهبود سرفه کمک کند. داروهای ضدویروسی هم در این مورد کمک می‌کنند و تاثیر خوبی در بهبود علائم سرفه دارند.
- اگر سرفه شما به دلیل خشک‌شدن گلو یا تحریک آن باشد، نیاز است تا به میزان کافی آب بنوشید. البته برخی از پزشکان استفاده از بخور را نیز تاثیرگذار می‌دانند و توصیه می‌کنند از آن برای مرطوب کردن گلو و مجاری تنفسی خود، کمک بگیرید. در صورتی که دستگاه بخور نداشتید، می‌توانید از بخار آب گرم حمام استفاده کنید.
- در صورتی که به دلیل مصرف سیگار و دخانیات سرفه می‌کنید، قطعا بهترین راه درمان سرفه شما، ترک آنهاست.
- برخی از موارد بانوانی که از مواد آرایشی استفاده می‌کنند، سیستم تنفسی آنها نسبت به ترکیبات آنها واکنش آلرژیک نشان می‌دهد و تحریک می‌شود. از این رو درگیر سرفه می‌شوند. در این مواقع بهتر است که دیگر از این نوع مواد آرایشی استفاده نکنند یا از محصولاتی استفاده کنند که مواد شیمایی آنها کم باشد یا بدون مواد آلرژیک باشد.
- یکی دیگر از مواردی که ممکن است فرد را دچار سرفه کند، انواع عطر است. متاسفانه برخی از افراد به استنشاق انواع مواد معطر چه آرایشی و چه ضدعفونی‌کننده مانند اسپند، حساسیت دارند و سرفه می‌کنند. در این صورت برای درمان و بهبود سرفه باید تا جایی که می‌شود، در معرض عطر و دود اسپند و… قرار نگیرند.
درمان سرفه خشک
در صورتی که با سرفه خشک مواجه هستید، باید دو مورد را درنظر بگیرید. اول اینکه ممکن است علت سرفه‌های خشک شما به دلیل بروز یک بیماری جدی باشد که یکی از نشانه‌های آن، سرفه است. مورد دوم ممکن است که هیچ دلیل خاصی نداشته باشد و سرفه کردن شما کاملا طبیعی باشد. پس بهترین اقدام این است که ابتدا به پزشک مراجعه کنید تا مشخص شود که چرا سرفه می‌کنید. اما خوب است بدانید که سرفه خشک چیست؟ در صورتی که مجاری تنفسی شما، خلط تولید نکند و هنگام سرفه کردن، مخاطی در حلق یا دهانتان حس نکنید، شما دچار سرفه خشک هستید. هرچند در ادامه برخی از روش‌های درمان سرفه خشک را معرفی می‌کنیم، اما توصیه می‌کنیم که حتما به پزشک مراجعه کنید تا به طور کامل شما را ویزیت و در صورت لزوم، درمان قطعی را شروع کند.
چای عسل
طبق تحقیقاتی که انجام شده است، عسل خاصیت ضدسرفه دارد و می‌توانید با مخلوط مقداری عسل با آب جوش، چای عسل تهیه و آن را مصرف کنید. لطفا توجه کنید این روش درمان برای کودکان زیر یکسال ممنوع است؛ زیرا عسل برای آنها مضر است.
دمنوش آویشن
آویشن نیز خاصیت ضدالتهابی دارد و شما می‌توانید با مصرف آن شاهد بهبود سرفه‌های خشک باشید. البته برخی از افراد به این ماده حساسیت دارند، پس حتما قبل از مصرف مطمئن شوید که آویشن برای شما ضرری ندارد.
زنجبیل
یکی دیگر از راه‌های درمان سرفه خشک، مصرف زنجبیل به صورت دمنوش است. این ماده غذایی خاصیت ضدالتهابی دارد و با شل‌کردن غشای مخاطی دستگاه تنفسی، تسکیل علائم سرفه خشک و حتی آسم کمک می‌کند. فقط حواستان باشد که بیش از حد از زنجبیل استفاده نکنید زیرا احتمال دارد معده شما را تحریک کند و مشکلات دیگری برایتان ایجاد کند.
مصرف مایعات
مایعات نیز به تسکین سرفه خشک کمک می‌کند. زیرا کمک می‌کند تا بدن هیدارته بماند. البته توصیه می‌شود که دمای مایعات مصرفی شما با دمای اتاقتان یکسان باشد. حتی در برخی موارد که شدت سرفه‌ها بیشتر است، می‌توانید مایعات گرم بنوشید تا تاثیر بهتری بگیرید.
درمان سرفه خلط دار
سرفه خلط‌دار سرفه‌ای است که مجاری تنفسی شما خلط تولید می‌کند و رنگ آن از سفید، زرد، سبز و حتی در برخی موارد قرمز و همراه با خون است. یکی از مهم‌ترین مواردی که باعث ایجاد سرفه خلطی (سرفه مرطوب) می‌شود، بیماری سینوزیت است که یکی از نشانه‌های رایج آن خلط پشت حلق است که احساس ناخوشایندی را در فرد ایجاد می‌کند. ممکن است به دلیل تنفس دود، گردوغبار، گرده گل‌ها و حتی عفونی شدن ریه و مجاری تنفسی سرفه مرطوب به صورت حاد نهایت تا ۳ هفته یا به صورت مزمن و تا ماه‌‌ها ایجاد شود؛ معمولا هر علتی که سرفه مولد یا خلط‌دار را ایجاد می‌کند، متاسفانه باعث می‌شود تا هنگام سرفه کردن، فرد دردی را در قسمت قفسه سینه و گلوی خود احساس کند. راه‌های مختلفی برای درمان وجود دارد که عبارت‌اند از:
- ایجاد رطوبت کافی در هوا که می‌تواند با کمک دستگاه بخور گرم و سرد انجام شود.
- مصرف مایعات کافی مخصوصا آب ولرم
- استفاده از مواد مغذی کافی و مورد نیاز بدن
- استفاده از آب نمک و غرغره آن در بینی و در گلو
- جلوگیری از رسیدن سرما به بدن که با گرم‌نگه‌داشتن بدن می‌توان آن را انجام داد.
- مصرف برخی از مواد ضدالتهابی و ضدعفونی مانند عسل
با این حال باز هم توصیه می‌کنیم که حتما قبل از هر اقدامی برای رفع سرفه، به یک پزشک متخصص گوش و حلق و بینی و حتی متخصص عفونی مراجعه کنید تا پس از معاینه شما، بهترین روش درمان را استفاده کنند.
چه زمانی برای درمان سرفه باید به پزشک مراجعه کرد؟
همیشه مراجعه به پزشک پیش از هر اقدامی اولویت دارد. هرزمان متوجه شدید که بیماری یا عقونت یا هر مسئله دیگری که ممکن است از آن بی‌خبر باشید، باعث سرفه در شما شده است، بهتر است قبل از آنکه خوددرمانی کنید یا به توصیه اطرافیانتان که اکثرا غیرپزشکی است عمل کنید، حتما به یک پزشک حاذق و حتی متخصص عفونی مراجعه کنید تا شما را به طور کامل معاینه کند. در این صورت پزشک با بررسی وضعیت شما، بهترین راهکار و روش درمان را اتخاذ می‌کند و اجازه نمی‌دهد که علل ایجاد این مشکل در شما کهنه یا بیشتر شود. پس حتما زمان مراجعه به پزشک را عقب نیندازید.
جمع‌بندی
در این مقاله از صندلی در مورد راه‌هایی صحبت کردیم که به قطع سرفه کمک کند. برخی از بیماری‌ها یا مواردی که باعث تحریک و بروز این واکنش طبیعی و دفاعی بدن می‌شود را نیز معرفی کردیم. امیدواریم که با مطالعه این مطلب بتوانید علت سرفه‌های خشک را خلط‌دار را تشخیص دهید و برای درمان آن با مراجعه به پزشک، اقدام کنید. از اینکه تا انتهای این مطلب همراه ما بودید، سپاسگزاریم.
یک پاسخ
خیلی مطلب مفیدی بود ممنونم از صندلی