پی آر پی درمانی یکی از درمانهای کم تهاجمی است که برای درمان موارد مختلفی مثل ریزش مو، جوانسازی پوست، تیرگی دور چشم و… کاربرد دارد. در این روش از خون خود بیمار برای غنیسازی پلاکت استفاده میشود، به همین دلیل عوارض جانبی کمتری رخ دارد و میتواند به تنهایی یا همراه با سایر روشها استفاده شود. اگر پزشک شما هم روش پی آر پی را توصیه کرده است برای آنکه خیالتان از هرنظر راحت باشد و اطلاعات دقیقتری از این روش درمانی بدست آورید، لطفا در این مقاله از سایت صندلی با ما همراه باشید تا با این روش درمانی بیشتر آشنا شوید.
پی آر پی یا پلاکت درمانی چیست؟
Platelet-Rich Plasma یا پلاسمای غنی از پلاکت که با عنوان PRP نیز شناخته میشود مادهای است که حاوی مقادیر بیشتری از پلاکت نسبت به حالت عادی است. پی آر پی از بدن بیمار به دست میآید و به نظر میرسد به طور قابل توجهی روند ترمیم بافتهای آسیبدیده را بهبود میبخشد. پلاسمای غنی از پلاکت از دو جزء تشکیل میشود؛ پلاسما یا قسمت مایع خون و پلاکتها که نوعی از سلولهای خونی هستند.
پلاسما حالت مایع دارد، حاوی پروتئینهای خاصی است و محیطی را برای گردش سلولهای خونی در بدن فراهم میکند. ولی پلاکتها نوعی از سلولهای خونی هستند که به لختهشدن خون کمک میکنند؛ اما آنها حاوی فاکتورهای رشدی هم هستند. در واقع هنگامی که پلاکتها در ناحیه تحت درمان قرار میگیرند، تجزیه میشوند و فاکتورهای رشد را آزاد میکنند که میتوانند با تحریک تولید مثل سلولها، بازسازی یا ترمیم بافت را در ناحیه تحت درمان تسریع کنند.
کاربرد پی آرپی چیست؟
پی آر پی برای درمان طیف وسیعی از بیماریها از آسیبهای اسکلتی و عضلانی تا عملهای زیبایی استفاده میشود. هدف این روش این است که غلظت هورمونهای خاصی به نام فاکتورهای رشد در یک قسمت از بدن افزایش یابد. زیرا نتایج تحقیقات نشان میدهد که افزایش غلظت فاکتورهای رشد، باعث تسریع روند بهبودی، ترمیم جای زخم یا آکنه، جوانسازی پوست، کاهش چینوچروک، جلوگیری از افتادگی پوست و حتی افزایش رشد مو میشود. در ادامه با کاربردهای این روش در زمینه زیبایی آشنا میشویم.
پی آر پی مو
پزشکان به برخی افراد پس از کاشت مو، پلاکت درمانی را برای تحریک رشد مو، تقویت رشد موهای جدید و جلوگیری از ریزش مو توصیه میکنند. براساس نتایج تحقیقات، مشخص شده است که این روش در درمان آلوپسی آندروژنیک که با نام طاسی با الگوی مردانه نیز شناخته میشود، موثر است. در واقع پلاکتها با افزایش فاکتورهای رشد و بهبود جریان خون در اطراف فولیکولهای مو، رشد آنها را افزایش میدهند و به همین ترتیب از ریزش موها نیز جلوگیری میکنند.
بیشتر بخوانید: همه چیز در مورد روتین مو
تزریق پی آر پی برای ترمیم
تزریق پی آر پی به بافتهای آسیبدیده، بدن شما را برای رشد سلولهای جدید و سالم، تحریک میکند و باعث بهبودی میشود. در واقع پلاسمای خون حاوی غلظت بالایی از پلاکتهاست که سلولهای بنیادی را تحریک میکند تا سرعت بازسازی و بهبودی بدن را افزایش دهد. به همین خاطر این روش درمانی میتواند باعث بهبود التهابات پوستی، ترمیم جای آکنه و اسکارهای جراحی شود.
پی آر پی برای جوانسازی پوست
درمان پی آر پی برای جوانسازی پوست هم استفاده میشود و میتواند به طور طبیعی تولید کلاژن را در پوست صورت، گردن و دستها افزایش دهد. جوانسازی صورت با استفاده از این روش درمانی کمتهاجم، بافت پوست را بهبود میبخشد و از شلشدن و افتادگی آن جلوگیری و آن را لیفت میکند. همچنین خطوط و چینوچروکهای اطراف دهان و… را کاهش میدهد و فرورفتگیهای پوست را نیز پر میکند. در نتیجه پوست، ظاهر جوانتری پیدا میکند. حدود ۳ ماه طول میکشد تا حداکثر بازسازی کلاژن اتفاق بیفتد؛ ولی اکثر بیماران در ماه اول پس از درمان، متوجه بهبود بافت پوست خود میشوند.
بیشتر بخوانید: کربن تراپی چیست
پی آرپی برای دور چشم
افرادی که از دچار تیرگی یا چینوچروک اطراف چشم هستند، میتوانند از پی آر پی استفاده کنند. پلاسمای غنیشده از پلاکت پس از تزریق اطراف چشم، جریان خون را بهبود میبخشند و با افزایش فاکتورهای رشدی، چینوچروک و همچنین تیرگی زیر چشم کاهش مییابد.
نحوه انجام پی آر پی
تزریق پی آر پی تقریبا یک ساعت طول میکشد و معمولا مراحل زیر طی میشود:
- ابتدا برای ایجاد پلاسمای غنی از پلاکت پزشکان یک نمونه خون از بیمار میگیرند، مقدار نمونه بستگی به محل تزریق دارد.
- سپس آن را در دستگاهی به نام سانتریفیوژ قرار میدهند. این دستگاه نمونه را با سرعت بالایی میچرخاند و درنهایت بخشهای مختلف خون از یکدیگر جدا میشوند. یکی از این بخشها پلاکت است که آن را از سایر لایهها جدا میکنند.
- درنهایت پلاکتهای غنیشده با استفاده از سوزنهای نازک مستقیما به بافت موردنظر تزریق میشود.
- همچنین قبل از تزریق میتوان با استفاده از لیدوکائین، درد ناشی از تزریق را کاهش داد.
پزشکان اغلب از برخی روشهای تصویربرداری مانند اولتراسوند یا سونوگرافی برای مشخصکردن مسیر صحیح تزریق استفاده میکنند.
مزایای پی آر پی درمانی
درمان پی آر پی یکی از درمانهای نوین و جدید پزشکی است ک هنور به طور کامل و قطعی، مزایا و معایب آن اثبات نشده است. ولی یکی از مهمترین مزایای پی آر پی این است که میتواند با تسریع روند بهبودی، نیاز به داروهای ضدالتهاب یا داروهای مسکن قویتر را کاهش دهد. علاوه بر این، برای انجام درمانهای زیبایی، عوارض جانبی کمتری به دنبال دارد. زیرا این ماده از خون خود بیمار بدست میآید و بدن به آن واکنش منفی یا آلرژیک نشان نمیدهد.
پیشنهاد می کنیم مقاله آنزیم بینی چیست را بخوانید.
معایب و عوارض پی آر پی
تزریق PRP یک روش کم خطر است و معمولا عوارض جانبی جدی به دنبال ندارد. ولی از آنجایی که این ماده از طریق پوست تزریق میشود، احتمال بروز برخی عوارض وجود دارد. برای مثال بعد از تزریق ممکن است مقداری درد و کبودی در محل تزریق احساس کنید. سایر معایب پی آر پی عبارتاند از:
- خون ریزی؛
- آسیب بافتی؛
- عفونت؛
- آسیبهای عصبی؛
مراقبت های قبل و بعد از تزریق پی آر پی
قبل از شروع درمان، نیاز به طیکردن مراحل خاصی نیست و فقط باید برخی نکات را رعایت کنید.
- برای مثال چند روز قبل از تزریق از مصرف داروهای رقیقکننده خون مثل آسپرین خودداری کنید.
- همچنین ممکن است لازم باشد ویتامینها یا مکملهای خاصی مانند اسیدهای چرب امگا ۳ را مصرف کنید.
- علاوه بر این موارد از آنجایی که در این روش از بیمار خون گرفته میشود، بهتر است به اندازه کافی آب و غذاهای مقوی مصرف کنید تا بعد از خوندادن دچار سرگیجه نشوید.
- هنگامی که تزریق PRP انجام میشود، پزشک ممکن است به شما توصیه کند که برای مدتی به ناحیه آسیبدیده استراحت دهید و پس از تزریق، ناحیه تحت درمان را به مدت ۴۸ ساعت نشویید.
- پس از مدت کوتاهی استراحت اکثر افراد میتوانند فعالیتهای روزانه خود ادامه دهند. ممکن است پس از تزریق متوجه درد و کبودی در این قسمت شوید، اگر درد شدیدی احساس میکنید حتما به پزشک خود اطلاع دهید. در غیر این صورت میتوانید از داروهای مسکن یا کمپرس یخ استفاده کنید.
ممکن است بعد از تزریق، تسکین سریع علائم را تجربه نکنید؛ اما احتمالا متوجه خواهید شد که ناحیه موردنظر تا چند هفته بعد از تزریق، بهبود قابل توجهی مییابد. البته برای جوانسازی پوست یا تقویت رشد مو ممکن است حداکثر ۶ ماه طول بکشد تا متوجه اثرات کامل آن شوید. همچنین در درمان برخی از شرایط مثل ریزش مو، ممکن است نیاز باشد مجددا تزریق را تکرار کنید.
محدودیت های تزریق پی آر پی چیست؟
PRP یک درمان امیدوارکننده برای کسانی است که چینوچروک، تیرگی دور چشم، جای زخم یا ریزش مو را تجربه میکنند؛ اما برای شروع درمان باید برخی نکات را حتما رعایت کنید. برای مثال تزریق را باید فقط تحت نظر یک پزشک ماهر و باتجربه انجام دهید. همچنین اگر در هر یک از شرایط زیر هستید، این روش درمانی برای شما مناسب نیست:
- عملکرد غیر طبیعی پلاکتها؛
- کمبود پلاکت خون؛
- کم خونی؛
- سرطان؛
- عفونت؛
بیشتر بخوانید: روش های آبرسانی پوست
جمعبندی
در این مقاله راجع به پلاکت درمانی صحبت کردیم. در این روش درمانی با استفاده از دستگاه سانتریفیوژ پلاکتها را از سایر قسمتهای خون بیمار جدا کرده و به ناحیه مورد نظر تزریق میکنند. پلاکت با آزادسازی فاکتورهای رشد سرعت فرآیند بهبود بافت را افزایش میدهد و به همین دلیل کاربردهای فراوانی دارد.
یکی از کاربردهای این روش، زیبایی پوست و مو است و برای رشد مو، جوانسازی پوست، رفع تیرگی و چروک دور چشم و ترمیم جای زخم و… نیز استفاده میشود. تحقیقات درباره این روش درمانی همچنان ادامه دارد به همین دلیل مزایا و معایب آن به طور قطعی مشخص نیست. بنابراین قبل از شروع درمان، حتما راجع به مزایا و معایب آن با پزشک خود صحبت کنید.