سفیدی ناخن یا لوکونیشیا (Leukonychia) یکی از مشکلات بسیار رایج و بی‌خطر است که به‌صورت لکه‌ها و خطوط سفید روی ناخن‌های دست و پا مشاهده می‌شود. از نظر پزشکی وجود لکه سفید روی ناخن مسئله خطرناکی نیست؛ اما نوع و علت بروز این عارضه حتما باید مشخص شود تا پزشک اقدامات لازم برای درمان را آغاز کند.
اگر متوجه لکه‌های سفید روی ناخن‌های خود یا اطرافیانتان شده‌اید، به هیچ وجه مطالعه این مقاله را از دست ندهید. در این مقاله از صندلی اطلاعات مفیدی درباره انواع، علائم و روش‌های درمان این لکه‌ها در اختیار شما عزیزان قرار خواهیم داد.
لوکونیشیا چیست؟
همانطور که در مقدمه نیز اشاره کردیم، لوکونشیا یا وجود لکه‌های سفید روی ناخن عارضه‌ای شایع است که بسیاری از افراد در دوران مختلف زندگی خود با آن مواجه می‌شوند. سفیدی جزئی یا کامل یک یا چند ناخن هم در ناخن‌های دست و هم در ناخن‌های پا ایجاد می‌شود. تمام افراد با هر جنسیت، قومیت و سنی ممکن است در طول زندگی خود با مشکل سفیدی ناخن مواجه شوند.
جالب است بدانید که کلمه Leukonychia یک اصطلاح پزشکی برگرفته از دو واژه یونانی “leukos” و “onyx” به ترتیب به معنای سفید و ناخن است. ناخن‌های سالم باید صاف، بدون شیار یا حفره، از نظر رنگ یکنواخت و بدون لکه‌های سفید باشند.
انواع سفیدی ناخن
انواع سفیدی ناخن را می‌توان در چهار گروه تقسیم‌‌بندی کرد:
سفیدی ظاهری ناخن (Leukonychia partial)
این نوع سفیدی همانطور که از نامش پیداست، به صورت نقاط یا خطوط سفید در بستر ناخن ایجاد می‌شود. بستر ناخن در واقع خود ناخن نیست؛ بلکه بخشی زیر ناخن است. در این نوع سفید رشد ناخن تاثیری در محو شدن آن ندارد.
بیشتر بخوانید: راهنمای انتخاب مدل ناخن مناسب فرم دست
سفیدی واقعی ناخن (Leukonychia punctata)
این عارضه با چند لکه سفید روی ناخن‌ها ایجاد می‌شود و به‌عنوان شایع ترین نوع لکه‌های سفید شناخته می‌شود. سرچشمه لوکونیشیای واقعی، ماتریکس ناخن یعنی همان بخش زیرین ناخن است که وظیفه تولید ناخن را بر عهده دارد. این نوع سفیدی نیاز به درمان خاصی ندارد؛ زیرا همزمان با بلندشدن و رشد ناخن، لکه یا لکه‌های سفید نیز از بین می‌رود.
سفیدی نسبی ناخن (Leukonychia striata)
زمانی که بخشی از صفحه ناخن سفید شود، در واقع دچار سفیدی نسبی شده است. این مشکل ممکن است در یک یا چند ناخن و گاهی در تمام ناخن‌های یک فرد قابل مشاهده باشد. عوامل مختلفی مانند مانیکور ناخن بیش از حد، محکم لاک زدن یا واردشدن آسیب فیزیکی به ماتریکس ناخن‌ها در سفید شدن نسبی آن‌ها نقش بسزایی دارند.
سفیدی کامل ناخن‌ها (Leukonychia totalis)
به یک نوع سفیدی واقعی ناخن‌ها که طی آن کل بیست ناخن دست و پا به طور کامل تغییر رنگ داده و سفید می‌شوند، سفیدی کامل گفته می‌شود. این نوع سفیدی اغلب نشان‌دهنده یک مشکل پزشکی جدی مانند نارسایی کبد است.
بیشتر بخوانید: روش های خانگی تقویت ناخن پس از برداشت کاشت
علت به وجود آمدن لکه سفید روی ناخن
علل مختلفی برای سفید ناخن وجود دارد. از مهم‌ترین و شایع‌ترین دلایل ایجاد لکه‌های سفید روی ناخن‌ها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
وارد شدن ضربه فیزیکی به ناخن‌ها
جنس ناخن‌ها از لایه کراتینی ساخته شده است. درصورت پدیکور پا و مانیکور بیش از حد، خم شدن ناخن به عقب، چیدن ناخن‌ها، جویدن و ژلیش ناخن به مدت طولانی و پوشیدن کفش‌های تنگ، لایه کراتینی ناخن دچار آسیب می‌شود. در صورت ترک خوردن لایه کراتینی، هوا در داخل آن محبوس شده و لکه سفید به وجود می‌آید.
ابتلا به عفونت‌های قارچی
یکی دیگر از دلایل سفید شدن ناخن ابتلا به عفونت‌های قارچ ناخن مانند آنیکومایکوزیس پا است. قارچ‌ها با رشد در لایه‌های کراتین ناخن پا باعث ایجاد لکه‌های سفید در سطح آن می‌شوند. با گسترش عفونت قارچی، ناخن‌های پا شکننده و پوسته‌‌پوسته می‌شوند.
ابتلا به بیماری‌های سیستمیک
دلیل سفیدی ناخن‌هایی که نوع سفیدی آن‌ها totalis است، ابتلا به بیماری‌های سیستمیک مانند دیابت، کم‌خونی فقرآهن، پرکاری تیروئید، پنومونی یا ذات‌الریه، سیروز کبدی، هپاتیت و بیماری نارسایی کلیه است. در بیماری نارسایی کلیه سطح آلبومین خون پایین می‌آید. در نارسایی کبد نیز بدن با کاهش پروتئین مواجه می‌شود. کمبود آلبومین و پروتئین تاثیر زیادی در سفیدشدن ناخن‌ها دارد.
کمبود سطح مواد معدنی بدن
اگر سطح موادمعدنی مانند کلسیم و روی (زینک) در بدن کاهش پیدا کند، روی ناخن‌ها لکه‌های سفید ایجاد می‌شود. به طور کلی کمبود مواد معدنی دیگری مانند مس، منیزیم، سدیم و آهن نیز باعث کاهش استحکام ناخن‌ها شده و احتمال آسیب دیدن آن‌ها را افزایش می‌دهد.
کمبود ویتامین و سوء تغذیه
کمبود بیوتین یا ویتامین B۷، فولات یا ویتامین B۹، ویتامین B۱۲ و ویتامین C در بدن افرادی که دچار سوء تغذیه هستند و از یک رژیم غذایی سالم استفاده نمی‌کنند، باعث ایجاد لکه سفید روی ناخن می‌شود.
واکنش‌های آلرژیک
سفیدی ناخن در افرادی که به لاک، ناخن مصنوعی، لاک پاک‌کن، استون، برق ناخن و غیره حساسیت دارند نیز مشاهده می‌شود. در واقع سفید شدن ناخن در این افراد یک نوع واکنش آلرژیک به مواد حساسیت‌زا است. در انواع روش کاشت ناخن ممکن است این حساسیت ها ایجاد شود.
عوامل وراثتی
در موارد بسیار نادر ایجاد لکه‌های سفید روی ناخن در بعضی از افراد نشان‌دهنده یک بیماری وراثتی است. این بیماری که از پدر یا مادر و گاهی از هر دوی آن‌ها به کودک انتقال می‌یابد و کودک به سفیدی کامل یا totalis ناخن مبتلا می‌شود.
مسمومیت و مصرف دارو
در اثر مصرف برخی از داروهای شیمی درمانی مخصوص سرطان، داروهای سولفونامید برای درمان عفونت‌های باکتریایی و مسمومیت در اثر مصرف موادی مانند آرسنیک نیز ممکن است روی ناخن‌ها لکه سفید از نوع striata ایجاد شود.
بیشتر بخوانید: بهترین مکمل پوست و مو
ابتلا به بیماری‌های پوستی در کودکان
از بیماری‌های پوستی که بین نوزادان و کودکان بسیار رایج است، می‌توان به بیماری اگزمای دست و پسوریازیس ناخن اشاره کرد. این بیماری‌ها دلیل اصلی سفیدی ناخن نوزادان و کودکان محسوب می‌شوند. بیماری اگزما درمان های بسیاری دارد. درمان خانگی اگزما می توانند در بهبود این بیماری بسیار موثر باشند.
علائم لوکونیشیا
لوکونیشیا با علائم زیر همراه است:
- یک نقطه سفید روی ناخن
- یک خط سفید روی ناخن
- نقاط سفید در اندازه‌های کوچک و ریز روی ناخن
- نقاط سفید بزرگ و پراکنده در سطح ناخن
- خطوط سفید بزرگ و طولی در امتداد هم روی ناخن
- خطوط سفید عرضی موازی با پایه ناخن
- سفید شدن تمام سطح ناخن
هر یک از علائمی که معرفی کردیم، به دلیل خاصی ایجاد شده‌اند. به عنوان مثال اگر علت به وجود آمدن لکه سفید واکنش‌های آلرژیک باشد، تعداد زیادی لکه سفید و ریز بر سطح ناخن مشاهده می‌شود. یا اگر ناخن دچار ضربه و آسیب شود، نقطه سفید بزرگی درست در وسط آن به وجود می‌آید.
روش های درمان سفیدی ناخن
با توجه به اینکه دلایل مختلفی در ایجاد سفیدی روی ناخن‌ها نقش دارند، برای درمان این مشکل نیز باید از روش‌های متفاوتی استفاده کرد. مهم‌ترین روش‌های درمان سفیدی ناخن عبارت‌اند از:
استفاده از رژیم غذایی مناسب
یکی از بهترین روش‌های درمان سفیدی روی ناخن‌ها استفاده از رژیم غذایی مناسب و سرشار از مواد معدنی و انواع ویتامین است. هر چه ناخن‌ها از استحکام برخوردار باشند، در مقابل ضربه یا آسیب مقاوم‌تر خواهند بود و لکه‌های سفید روی آن‌ها ایجاد نمی‌شود. در رژیم غذایی خود خوراکی‌هایی مانند قارچ، موز، سویا، کره، لوبیا، تخم‌مرغ، غلات، آجیل و گل‌کلم را بگنجانید.
مصرف مکمل بیوتین
مصرف مکمل بیوتین نیز مناسب است. بیوتین یا همان ویتامین B یکی از ضروری‌ترین ویتامین‌های مورد نیاز بدن است که تاثیر زیادی در افزایش سلامتی پوست، مو و ناخن دارد. این ویتامین به بدن کمک می‌کند تا مواد غذایی را تبدیل به انرژی کند.
بیشتر بخوانید: آشنایی با انواع بیماری های پوستی
درمان عفونت قارچی تحت نظر پزشک
در بخش‌های قبلی مقاله اشاره کردیم که یکی از مهم‌ترین دلایل ایجاد سفیدی ناخن عفونت قارچی به نام آنیکومایکوزیس است. برای درمان این نوع عفونت حتما باید به پزشک مراجعه کنید تا داروهای ضدقارچ برایتان تجویز شود. این داروها باید به‌صورت مداوم و به‌مدت سه ماه مصرف شوند تا عفونت قارچی کاملا از بین برود. قارچ پوستی حتما باید درمان شود.
استفاده از محصولات تقویت‌کننده ناخن
ناخن‌های نرم خیلی بیشتر از ناخن‌ها محکم و مقاوم در معرض آسیب‌دیدن و شکستن هستند. دلیل ایجاد سفیدی ناخن در بعضی از افراد وارد شدن ضربه است. این افراد با استفاده از محصولات تقویت‌کننده که اغلب توسط پزشکان متخصص پوست‌و‌مو تجویز می‌شود، می‌توانند ناخن‌های خود را تقویت کنند.
قطع استفاده از لاک، ناخن مصنوعی و ژل نکردن ناخن‌ها
برای درمان سفیدی روی ناخن‌ها برای مدتی موقتا استفاده از لاک‌های شیمیایی، لاک پاک‌کن، ناخن مصنوعی و ژل کردن ناخن‌ها را قطع کنید. اگر مجبور بودید برای شرکت در جشن یا مراسمی ژلیش ناخن و یا فرنچ ناخن انجام دهید، حتما به سراغ‌های لاک‌هایی بروید که در ترکیبات آن‌ها مواد شیمیایی به‌کار نرفته است.
درمان بیماری‌های سیستمیک و پوستی تحت نظر پزشک
چنانچه دلیل به‌وجود آمدن لکه‌های سفید روی ناخن‌ها بیماری‌های مانند دیابت، پرکاری تیروئید، کم‌خونی، نارسایی کبدی، هپاتیت، نارسایی کلیه، پسوریازیس و اگزما باشد، با درمان این بیماری‌ها تحت نظر پزشک سفیدی ناخن‌ها نیز درمان می‌شود. برای سلامت بیشتر دست و پا میتوانید پارافین تراپی دست و پا را نیز امتحان کرده و دستانی نرم و سالم داشته باشید.
جمع بندی
در این مقاله از صندلی راجع به علت بروز سفیدی ناخن، انواع سفیدی‌های ناخن شامل سفیدی ظاهری (partial)، واقعی (punctata)، نسبی (striata) و کامل (totalis)، علائم و روش‌های درمان این عارضه صحبت کردیم. توضیح دادیم که با استفاده از رژیم غذایی مناسب و سرشار از مواد معدنی و ویتامین، مصرف مکمل بیوتین، درمان عفونت قارچی، استفاده از محصولات تقویت‌کننده ناخن، قطع استفاده از لاک، ناخن مصنوعی، لمینیت ناخن و ژل نکردن ناخن‌ها و درمان بیماری‌های سیستمیک و پوستی می‌توان این عارضه را درمان کرد.
امیدواریم اطلاعات ارائه شده در این مقاله برای شما مفید واقع شده باشد. در صورتی که با این عارضه مواجه هستید، درمانی گرفته‌اید که موثر واقع شده است، لطفا در بخش نظرات با ما و کاربران صندلی به اشتراک بگذارید.
